بررسی اثرات باکتری های حل کننده فسفات و ماده آلی بر قابلیت جذب فسفر از منبع خاک فسفات با استفاده از تکنیک رقت ایزوتوپی

به منظور بررسی اثرات باکتریهای حل کننده فسفات وماده آلی بر قابلیت جذب فسفر از منبع خاک فسفات ومطالعه اثرات باقیمانده تیمارها‘ آزمایشی در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در دو بخش مزرعه ای ویک بخش گلخانه ای × با 6 تیمار درسه تکرار درکرتهایی به مساحت 15 متر مربع اجرا گردید. بخش اول اجرای تحقیق با کشت گیاه ذرت در شرایط مزرعه به منظور مطالعه اثرات اصلی تیمارها‘ بخش دوم اجرای تحقیق با کشت جو در شرایط مزرعه به منظور مطالعه اثرات باقیمانده تیمارها وبخش سوم اجرای تحقیق با کشت گیاه ذرت در گلدان های محتوی خاک نشان دار به منظور محاسبه درصد جذب فسفر از منبع کود (تیمار) ومحاسبه کارایی مصرف کود‘ اجرا گردید. تیمارهای مورد استفاده در تحقیق عبارت بودند از : t1= شاهد (بدون استفاده از کود فسفاتی) ‘ t2= فسفر از منبع سوپر فسفات تریپل‘ t3 = فسفر از منبع خاک فسفات‘ t4= فسفر ازمنبع خاک فسفات+ باکتری های حل کننده فسفات ‘ t5= فسفر از منبع خاک فسفات + ماده آلی و t6 = فسفر از منبع خاک فسفات + ماده آلی ‘ پس از برداشت محصول درهر یک از بخش های اجرای آزمایش نسبت به تجزیه آماری شاخص های اندازه گیری ‘ شده اقدام گردید. شاخص های مورد نظر برای محصول ذرت شامل عملکرد خشک‘ درصد کل ماده خشک در بوته‘ سرعت رشد محصول ‘ مقدار فسفر وروی در برگ‘ عملکرد کل فسفر ‘ کارایی زراعی ‘ مقدار فسفر قابل جذب خاک‘ درصد جذب فسفر از منبع کود‘ کارایی مصرف کود وشاخص های موردنظر برای محصول جو شامل عملکرد کاه‘ عملکرد دانه‘ وزن هزار دانه ‘ شاخص برداشت وکارایی زراعی تیمارها بود. نتایج این بررسی نشان داد که اثرات اصلی تیمارها بر عملکرد خشک‘ درصدکل ماده خشک در بوته ‘ سرعت رشد محصول ‘ کارایی مصرف کود‘ کارایی زراعی نسبی و درصد جذب خاک معنی دار نگردید. اثرات باقیمانده تیمارها بر عملکرد کاه‘ عملکرد دانه‘ وزن هزار دانه ‘ شاخص برداشت وکارایی زراعی نسبی تیمارها معنی دار نگردید. جمع بندی نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از خاک فسفات به تنهایی تاثیرات اصلی باقیمانده مثبت و معنی داری نداشت ولی استفاده از خاک فسفات به همراه باکتری های حل کننده فسفات اثرات اصلی مثبت ومعنی داری از خود بر جای گذاشت و تاثیرات خود را با قاطعیت نشان داد در ارتباط با اثرات باقیمانده‘تیمار خاک فسفات به همراه باکتری های حل کننده فسفات وموادآلی دارای برتر ی نسبی و بیشترین تاثیرات باقیمانده بود‘ اگر چه این تاثیرات از نظر آماری معنی دار نبود.